‘Ik wil van die negatieve gedachten en angst af!’ Tegenover me zit een tennisster. ‘Ik moet andere gedachten hebben, anders wordt het niks’.

Angst komt veel voor onder sporters en performers: de angst om te vallen tijdens een afdaling op ski’s, board of fiets, de angst om je eigen spel te blijven spelen op matchpoint, de angst voor het nemen van een penalty, de angst om weer het podium te betreden nadat je vorige keer je tekst kwijt was, de angst voor concurrenten en tegenstanders, de angst dat je paard gaat schrikken van het juryhokje, de angst om niet meer op niveau terug te komen na een blessure, de angst om je titel te moeten verdedigen, de angst voor wat er op je pad komt als je stopt met je carrière, ik kan zonder moeite een pagina vol schrijven.

In het dagelijks leven zien we allerlei ‘instant’-oplossingen voor (kleine) problemen. Heb je keelpijn? Neem een Strepsil. Hoofdpijn? Advil werkt. Maagzuur? Rennie. Hierdoor denken we dat voor alles wel een snelle oplossing is, als je maar echt wilt. En lukt het je niet? Dan moet je nog harder werken. Zelf vind ik deze methode nogal twijfelachtig. Ooit weleens in bed gelegen terwijl je de slaap niet kon vatten? Harder werken zorgt er in dat geval alleen maar voor dat je meer gaat nadenken (‘Hoe kan het nou dat ik niet in slaap val?’), je gefrustreerd raakt én wakkerder bent.
Stapels onderzoeken wijzen inmiddels uit dat het strijden tegen (en onderdrukken van) gevoelens ertoe leidt dat die gevoelens alleen maar sterker worden. Het is als drijfzand, hoe harder je probeert eruit te komen, hoe meer je erin vast komt te zitten.

Je kunt angst en negatieve gedachten dus niet verbannen, maar er wel mee om leren gaan. We kunnen immers wel bedenken dat er altijd momenten in je carrière zullen zijn die heel spannend zijn en waarbij je dus angst zult ervaren. Dan kun je maar beter leren hoe je met andere ogen naar die angst kunt kijken. Op die manier word je mentaal flexibeler en ben je in staat om ook te presteren als je je niet zo ok voelt.

Daarbij is spanning of angst bij topprestaties vaak juist nodig. Cody Townsend, een big mountain skier verwoordt het zo: “I think you’re always scared. You don’t lack fear—you have to have fear out there. That’s what keeps us safe and helps us make the correct decisions.”

Als je angst voelt betekent het dus dat er voor jou iets belangrijks voor de deur staat. En dat voelt je lijf. Ik hoop dus dat je volgende keer niet schrikt of in paniek raakt van je angstige gedachten, maar dat je in staat bent een luchtig gesprekje aan te knopen: “Hoi angst, jij bent ook weer present merk ik. Prima dat je aanwezig bent en weet dat ik nu ga knallen.”

Tips bij angstige gedachten:

• Gedachten zijn oncontroleerbaar en kunnen we niet stopzetten (probeer maar eens 15 seconden aan niets te denken.. dat kan niet). Stop dus met het jezelf naar beneden praten wanneer je negatieve gedachten hebt of je angstig voelt. Iedereen voelt zich weleens angstig, het is volkomen normaal.
• Voordat je je prestatie levert kan er soms een gevecht in je hoofd ontstaan: “Dit lukt me nooit” vs.  “Vorige keer is het ook gelukt” vs. “Ja nu doen de grote namen mee, dus nu gaat het vast niet lukken” vs. “Jawel, ik heb hard getraind” etc. Stop met dit getouwtrek in je hoofd. Het kost veel energie en het heeft je tot nu toe niets opgeleverd. Wedstrijden en optredens zijn spannend. Je bent kwetsbaar en dat kan eng zijn. Als je iets spannends doet, horen daar spannende gevoelens bij. Soit!
• Je angst onderdrukken of vermijden voelt op de korte termijn als een opluchting- even geen stress- maar op de lange termijn werkt het niet: de angst komt altijd weer als een boemerang terug, vaak nog twee keer zo hard. Hoor je de negatieve en angstige stemmetjes in je hoofd? Groet ze even en richt je aandacht vervolgens weer op datgene waar je mee bezig wilt zijn.

In dit korte filmpje hoor en zie je Cody Townsend tijdens één van zijn epische afdalingen. Is hij vooraf nerveus? Ja. Vindt hij het eng? Ja! Gaat hij (toch)? Ja!

Wil je- net als veel andere presteerders- ook leren presteren wanneer het erom gaat? Plan een vrijblijvend kennismakingsgesprek met ons in.